Lễ Vu Lan 2025 Ngày Mấy? Nguồn Gốc Và Ý Nghĩa Ngày Vu Lan Báo Hiếu
Ngày Lễ Vu Lan báo hiếu là ngày gì? Đây là dịp để con cái đền đáp công ơn nuôi dưỡng và sinh thành của cha mẹ và cũng là một ngày lễ lớn trong năm. Trong bài viết sau, cùng Routine tìm hiểu về nguồn gốc, ý nghĩa của ngày lễ Vu Lan báo hiếu cũng như các hoạt động trong ngày lễ này.
Lễ Vu Lan là ngày gì?
Lễ Vu Lan là một trong những ngày lễ quan trọng của Phật giáo Đại thừa (Bắc tông) và bắt nguồn từ phong tục truyền thống Trung Hoa. Đây là dịp để những người con bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đối với công lao sinh thành, dưỡng dục của cha mẹ và ông bà tổ tiên.
Vào ngày này, mọi người thường làm những việc thiện như phóng sinh, cúng dường, làm phước, gửi gắm tâm nguyện mong cha mẹ (dù còn sống hay đã khuất). Lễ Vu Lan vì vậy không chỉ là ngày lễ tôn giáo, mà còn là biểu tượng thiêng liêng của lòng hiếu hạnh và tình cảm gia đình trong văn hóa Á Đông.
Xem thêm: Rằm Tháng 7 Âm Lịch Là Ngày Gì? Nguồn Gốc, Ý Nghĩa, Cúng Rằm Tháng 7 Tại Nhà
Lễ Vu Lan 2025 là ngày bao nhiêu?
Lễ Vu Lan được tổ chức cố định vào ngày Rằm tháng Bảy âm lịch hằng năm (tức ngày 15/7 âm lịch). Nếu tính theo dương lịch, thời gian diễn ra lễ thường rơi vào khoảng giữa tháng 8 đến đầu tháng 9. Dưới đây là lịch lễ Vu Lan trong một số năm gần đây:
Năm 2022: Thứ Sáu, ngày 12/8/2022
Năm 2023: Thứ Tư, ngày 30/8/2023
Năm 2024: Chủ Nhật, ngày 18/8/2024
Năm 2025: Thứ Bảy, ngày 06/9/2025
Năm 2026: Thứ Năm, ngày 27/8/2026
Nguồn gốc và ý nghĩa ngày lễ Vu Lan báo hiếu 2025
Nguồn gốc ngày lễ Vu Lan
Theo quan niệm của Phật giáo, Rằm tháng Bảy âm lịch gắn liền với lễ Vu Lan báo hiếu, bắt nguồn từ câu chuyện cảm động về Tôn giả Mục Kiền Liên cứu mẹ thoát khỏi kiếp ngạ quỷ.
Kinh Vu Lan kể rằng, bà Thanh Đề - mẹ của Mục Kiền Liên khi còn sống vốn là người tham lam, keo kiệt, sống xa hoa và không tin vào Tam Bảo. Dù thường nấu nhiều món ăn, bà lại không biết chia sẻ, thường để thức ăn rơi vãi khắp nơi, gây lãng phí. Trái ngược với mẹ, Mục Kiền Liên lại là người hiền lành, từ bi, luôn được mọi người yêu mến.
Sau khi mẹ qua đời, Mục Kiền Liên xuất gia theo Phật và tu hành đắc đạo. Với năng lực thần thông, ngài nhìn thấy mẹ mình đang bị đọa đày nơi địa ngục, chịu cảnh đói khát khổ sở. Thương mẹ, Mục Kiền Liên mang cơm xuống dâng. Thế nhưng, do nghiệp chướng và lòng ích kỷ còn vướng mắc, bà Thanh Đề đã dùng tay che bát cơm sợ bị tranh giành, khiến cơm hóa thành lửa đỏ, không thể ăn được.
Mục Kiền Liên đau lòng, liền tìm đến Đức Phật để cầu cứu. Đức Phật dạy rằng: một người dù thần thông quảng đại đến đâu cũng khó hóa giải nghiệp của người thân. Chỉ khi nhờ sức chú nguyện và hợp lực thanh tịnh của chư tăng mười phương, mới có thể cứu độ vong linh thoát khỏi khổ đau. Ngài hướng dẫn Mục Kiền Liên chọn ngày Rằm tháng Bảy, thời điểm chư tăng tự tứ sau ba tháng an cư kiết hạ để thiết lễ cúng dường, hồi hướng công đức cứu mẹ.
Mục Kiền Liên làm theo lời Phật dạy và đã giúp mẹ được giải thoát. Từ đó, lễ Vu Lan báo hiếu ra đời, trở thành một ngày lễ thiêng liêng trong văn hóa Phật giáo và truyền thống của người Việt, nhằm nhắc nhở đạo làm con luôn ghi nhớ, biết ơn công sinh thành, dưỡng dục của cha mẹ, tổ tiên.
Ý nghĩa ngày lễ Vu Lan
Lễ Vu Lan hằng năm không chỉ là ngày lễ quan trọng đối với Phật tử, mà còn trở thành mùa báo hiếu lan tỏa khắp mọi miền đất nước. Đây là dịp để mỗi người con hướng lòng thành kính về đấng sinh thành, ghi nhớ công ơn cha mẹ, không chỉ trong kiếp này mà theo quan niệm nhân quả, luân hồi của Phật giáo là từ nhiều kiếp trước.
Trong tinh thần từ bi và hiếu đạo của đạo Phật, báo hiếu không chỉ giới hạn trong phạm vi gia đình ruột thịt, mà còn mở rộng lòng yêu thương và trân trọng với tất cả chúng sinh bởi ai rồi cũng từng là cha mẹ, người thân của nhau trong vô lượng kiếp sống.
Một trong những hình ảnh xúc động nhất mùa Vu Lan chính là nghi thức cài hoa hồng trên áo. Dù là ai, ở độ tuổi hay hoàn cảnh nào, khi đến dự lễ, mọi người đều sẽ nhận lấy bông hồng nhỏ cài trước ngực. Hoa hồng đỏ dành cho những ai còn mẹ, biểu tượng thiêng liêng của tình mẫu tử còn hiện diện. Hoa hồng trắng là lời tưởng niệm đầy thành kính với những người mẹ đã khuất. Cử chỉ giản dị ấy mang theo ý nghĩa sâu sắc lời nhắc nhở về đạo làm con, là biểu tượng của lòng hiếu thảo trọn vẹn nhất mà con cái gửi đến bậc sinh thành.
Phận làm con cái nên làm gì trong ngày báo hiếu
Chuẩn bị mâm lễ cúng Tổ tiên
Đây là một nghi thức không thể thiếu trong dịp Lễ Vu Lan báo hiếu. Tùy theo tập tục và tín ngưỡng của mỗi gia đình, mâm lễ có thể là món chay thanh tịnh hoặc món mặn truyền thống. Đây cũng là dịp để con cháu tưởng nhớ nguồn cội, gửi lời cầu nguyện bình an, siêu thoát đến người thân nơi cõi vĩnh hằng.
Đi chùa cầu an cho cha mẹ
Bắt nguồn từ câu chuyện cảm động về Tôn giả Mục Kiền Liên cứu mẹ theo giáo lý nhà Phật. Vào ngày này, nhiều người tìm đến chùa để cầu an, cầu siêu, tụng kinh, cúng dường và làm công đức, với mong muốn hồi hướng phúc lành đến cha mẹ hiện tiền được mạnh khỏe, bình an, và cha mẹ quá vãng được siêu thoát, an nghỉ nơi cõi tịnh lành.
Ăn chay tích đức
Vào dịp này, bạn có thể tự tay chuẩn bị những bữa cơm chay thanh đạm, trọn vẹn yêu thương để dâng lên cha mẹ như một cách giản dị nhưng sâu sắc để bày tỏ lòng hiếu thảo và biết ơn.
Bên cạnh cha mẹ nhiều nhất có thể
Đây là thời khắc để mỗi người con gác lại bộn bề lo toan, trở về bên vòng tay gia đình, dành thời gian trọn vẹn bên cha mẹ. Với đấng sinh thành, điều quý giá nhất không phải là vật chất, mà chính là sự hiện diện, là những khoảnh khắc sum vầy, ấm áp bên con cháu.
Đọc kinh Vu Lan báo hiếu
Vào ngày này, các Phật tử và những người con hiếu thảo cùng nhau hướng tâm về cha mẹ, tổ tiên, những đấng sinh thành, dưỡng dục. Việc tụng đọc Kinh Vu Lan không chỉ là hình thức bày tỏ lòng biết ơn, mà còn giúp gột rửa phiền não, thanh tịnh tâm hồn, tạo thêm nhiều phước báu cho bản thân và hồi hướng công đức cho cha mẹ hiện tiền và cha mẹ quá vãng.
Tặng quà cho cha mẹ trong dịp Lễ Vu Lan
Bên cạnh những khoảnh khắc sum vầy, bạn có thể dành tặng đấng sinh thành những món quà giản dị nhưng đầy ý nghĩa, kèm theo lời chúc yêu thương xuất phát từ trái tim.
(Nguồn: Routine)
Cùng nhau chụp ảnh gia đình (Nguồn: Routine)
Hướng dẫn cúng lễ Vu Lan báo hiếu
Chuẩn bị mâm cỗ Vu Lan báo hiếu
Khi thực hiện lễ cúng Vu Lan mỗi gia đình có thể có cách chuẩn bị lễ vật khác nhau. Một mâm cúng Vu Lan truyền thống thường bao gồm:
- cháo loãng,
- cơm trắng,
- gạo,
- muối,
- nước lã,
- canh,
- xôi và các loại chè,
- khoai lang hoặc khoai sọ luộc,
- bỏng ngô,
- trái cây tươi,
- bánh,
- trầu cau,
- thuốc lá,
- hương hoa,
- áo quần vàng mã.
Trình tự cúng lễ Vu Lan
Các bước cúng lần lượt như sau: cúng Phật, cúng thần linh, cúng gia tiên và cuối cùng là cúng thí thực chúng sinh.
- Cúng Phật: bày tỏ lòng thành kính và tri ân Tam Bảo.
- Cúng thần linh: để cầu mong sự phù hộ độ trì.
- Cúng gia tiên: tưởng nhớ và tri ân tổ tiên, ông bà.
- Cúng chúng sinh: một nghi lễ mang đậm tinh thần từ bi của Phật giáo, nhằm bố thí thức ăn cho các vong linh không nơi nương tựa.
Văn khấn cúng lễ Vu Lan
Văn khấn lễ Vu lan chuẩn nhất dành cho thần linh
Nam mô A Di Đà Phật (3 lần)
Con lạy chín phương trời, mười phương chư phật, chư phật mười phương.
Con kính lạy Đức Địa Tạng Vương Bồ tát, Đức Mục Kiền Liên Tôn giả.
Hôm nay là ngày rằm tháng 7 năm Ất Tỵ 2025.
Tín chủ chúng con là…, ngụ tại... thành tâm sửa biện hương hoa, lễ vật và các thứ cúng dâng, bày lên trước án.
Chúng con thành tâm kính mới ngài Đức Địa Tạng Vương Bồ tát, Đức Mục Kiền Liên Tôn giả.
Chúng con thành tâm kính mời ngài Kim niên đương cai Thái tuế chí đức tôn thần, ngài Bản cảnh Thành hoàng chư vị đại vương, ngài Bản xứ thần linh Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân và tất cả các vị thần linh cai quản trong khu vực này.
Cúi xin các ngài giáng lâm án tọa, xét soi chứng giám.
Nay gặp tiết Vu lan, ngày vong nhân được xá tội. Chúng con đội ơn Tam bảo, Phật trời phù hộ, thần linh các đấng che chở, công đức lớn lao nay không biết lấy gì đền báo .
Do vậy kính dâng lễ bạc, giãi tỏ lòng thành, nguyện mong nạp thụ, phù hộ độ trì cho chúng con và cả gia đình luôn mạnh khỏe, già trẻ bình an, một lòng hướng về chính đạo, lộc tài vượng tiến, gia đạo hưng long.
Giãi tấm lòng thành, cúi xin chứng giám!
Nam mô A Di Đà Phật (3 lần).
Văn khấn cúng lễ Vu lan chuẩn nhất dành cho gia tiên
Nam mô A Di Đà Phật (3 lần).
Con lạy chín phương trời, mười phương chư phật, chư phật mười phương.
Con kính lạy tổ tiên nội ngoại và chư vị hương linh.
Tín chủ chúng con là…, ngụ tại….
Hôm nay là ngày rằm tháng 7 năm Quý Mão. Nhân gặp tiết Vu lan vào dịp Trung nguyên, chúng con nhớ đến tổ tiên ông bà cha mẹ đã sinh thành ra chúng con, gây dựng cơ nghiệp, xây đắp nền nhân, khiến nay chúng con được hưởng âm đức.
Chúng con cảm nghĩ ơn đức cù lao khôn báo, cảm công trời biển khó đền nên tín chủ con sửa sang lễ vật, hương hoa, trà quả, kim ngân vàng bạc, thắp nén tâm hương, thành kính lên các cụ Cao tằng tổ khảo, Cao tằng tổ tỷ, bá thúc đệ huynh, cô di tỷ muội và tất cả các hương hồn trong nội tộc, ngoại tộc của họ….
Cúi xin các vị thương xót cháu con, linh thiêng hiện về, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật, phù hộ cho con cháu khỏe mạnh bình an, lộc tài vượng tiến, vạn sự tốt lành, gia đạo hưng long, hướng về chính giáo.
Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án lễ, cúi xin được phù hộ độ trì.
Nam mô A Di Đà Phật ( 3 lần)
Những câu hỏi thường gặp về lễ vu lan
Lễ Vu Lan báo hiếu ngày mấy 2025?
Lễ Vu Lan báo hiếu năm 2025 sẽ rơi vào ngày thứ Bảy, 6/9/2025 dương lịch, tức ngày Rằm tháng Bảy (15/7 âm lịch).
Lễ Vu Lan báo hiếu cha mẹ là gì?
Lễ Vu Lan báo hiếu là một trong những ngày lễ lớn và ý nghĩa nhất trong văn hóa Phật giáo, đặc biệt tại các nước Á Đông như Việt Nam.
Ngày Vu Lan báo hiếu cần làm gì?
Ngày Vu Lan báo hiếu là dịp thiêng liêng để mỗi người con bày tỏ lòng biết ơn, hiếu thảo với cha mẹ và tổ tiên. Đọc qua bài viết trên của Routine để có thêm nhiều thông tin hữu ích về ngày lễ Vu Lan, giúp bạn chuẩn bị được tốt nhất cho ngày lễ quan trọng này.