Vải Gấm Là Gì? Vẻ Đẹp Cổ Điển Đến Thời Trang Cao Cấp

Vải gấm là một trong những loại vải cao cấp, gắn liền với sự sang trọng và tinh tế trong văn hóa phương Đông. Với hoa văn dệt trực tiếp trên nền vải, gấm không chỉ thể hiện kỹ thuật thủ công tinh xảo mà còn mang giá trị thẩm mỹ độc đáo. Vậy vải gấm là gì, có nguồn gốc như thế nào? Hãy cùng Routine khám phá chi tiết về chất liệu vải gấm trong bài viết sau. 

1. Vải gấm là gì? 

Vải gấm được tạo nên từ sợi tơ tằm có nguồn gốc tự nhiên, nổi bật bởi kỹ thuật dệt công phu nhất trong nghệ thuật dệt lụa. Hoa văn được dệt trực tiếp trên nền vải thay vì in hay thêu, nhờ vậy họa tiết trở nên sắc nét, bền màu và mang tính nghệ thuật cao. Nhờ sự phức tạp trong từng công đoạn, gấm từ lâu được coi là chất liệu cao cấp. Đặc trưng của vải là họa tiết trang trí tỉ mỉ, kết hợp cùng bảng màu rực rỡ, mang đến vẻ đẹp sang trọng và thu hút. 

Với giá trị nghệ thuật cao cùng độ hiếm, gấm xưa vốn chỉ dành cho giới quý tộc. Ngày nay, nhờ sự phát triển của ngành dệt may, nhiều dòng gấm khác nhau đã ra đời, giúp loại vải này trở nên phổ biến hơn và được ứng dụng rộng rãi trong đời sống. 

>> Xem thêm: Vải Lụa Tơ Tằm Là Gì? Nguồn Gốc, Đặc Điểm, Phân Loại Lụa Thật Và Giả

Vải gấm là loại vải cao cấp có nguồn gốc tự nhiên, chủ yếu được dệt từ sợi tơ tằm (Nguồn: Internet)

2. Nguồn gốc và lịch sử phát triển của vải gấm 

Các ghi chép lịch sử cho thấy vải gấm đã ra đời khoảng 5.000 năm trước tại Trung Quốc, rồi dần lan tỏa sang những quốc gia lân cận như Việt Nam, Nhật Bản hay Hàn Quốc. Một số tài liệu cổ còn nhắc đến khả năng nghề dệt gấm đã xuất hiện trên đất Việt từ thời Văn Lang. Vào triều vua Hùng thứ 6, công chúa Thiều Hoa là người khởi xướng kỹ thuật dệt lụa và gấm, đặt nền móng cho sự phát triển nghề dệt truyền thống sau này. 

Trong quá khứ, gấm chủ yếu được dệt từ tơ tằm. Do giá trị cao và sự khan hiếm, loại vải này gần như chỉ phục vụ tầng lớp vua chúa và quan lại. Trải qua thời gian, cùng với sự tiến bộ của công nghệ dệt, nhiều phiên bản mới như gấm cotton hay gấm sợi tổng hợp ra đời, giúp chất liệu này trở nên phổ biến hơn và đáp ứng nhu cầu đa dạng của người tiêu dùng hiện đại.

Lịch sử của vải gấm bắt nguồn từ 5000 năm trước (Nguồn: Internet)

3. Quy trình để sản xuất ra vải gấm 

Quy trình dệt gấm vốn nổi tiếng bởi sự phức tạp và tính công phu, đòi hỏi người thợ trong từng công đoạn phải tập trung cao độ và thao tác tỉ mỉ. Trình tự dệt thường bao gồm các bước: 

• Chuẩn bị khung cửi: Người thợ cần khung dệt hai tầng (khung hoa) trước khi bắt đầu. 
• Phối hợp nhịp nhàng: Thông thường sẽ có hai thợ cùng tham gia; một người đảm nhận việc kéo hoa, và khi con thoi phát ra hai tiếng kêu thì người còn lại lập tức thực hiện thao tác dệt. 
• Tạo họa tiết nổi: Công đoạn này yêu cầu kỹ năng cao, bởi người thợ phải luồn chỉ một cách khéo léo, tỉ mỉ để hình thành hoa văn trên bề mặt vải. 

Nhờ sự kết hợp tinh tế giữa kỹ thuật truyền thống và tay nghề thủ công, mỗi tấm vải gấm hoàn thiện đều mang giá trị thẩm mỹ và nghệ thuật đặc biệt. 

 

Dệt vải gấm thường đòi hỏi sự tỉ mỉ, công phu (Nguồn: Internet)

4. Đặc điểm nổi bật của vải gấm 

Vải gấm là chất liệu dệt cao cấp, mang giá trị thẩm mỹ và văn hóa đặc biệt, được sử dụng phổ biến trong trang phục truyền thống cũng như thiết kế hiện đại. Một số đặc điểm nổi bật có thể nhận thấy rõ ở loại vải này gồm: 

• Hoa văn tinh xảo và độc đáo: Điểm nhận diện nổi bật của gấm chính là hoa văn được dệt cầu kỳ, sắc nét và đầy tính nghệ thuật. Kỹ thuật tạo hình nổi trên bề mặt giúp vải gấm trở thành một tác phẩm thủ công có giá trị thẩm mỹ cao. Dù mang họa tiết truyền thống hay hiện đại, vải gấm đều thể hiện sự cuốn hút, sang trọng và tinh tế.

• Màu sắc phong phú: Nhờ được nhuộm màu trước khi dệt, từng sợi ngang sợi dọc đều giữ trọn gam màu đã định, tạo nên hiệu ứng phối sắc sinh động. Vải gấm bắt sáng tốt, dưới ánh đèn hay ánh nắng đều trở nên rực rỡ, óng ánh và đầy sức sống.

• Độ bền vượt trội: Cấu trúc dày dặn cùng sợi tự nhiên chắc chắn giúp gấm có tuổi thọ cao hơn nhiều loại vải khác. Kỹ thuật dệt thủ công tinh vi mang lại sự bền bỉ, khó sờn rách.  
• Khả năng giữ nhiệt: Một trong những ưu điểm đáng chú ý của gấm là khả năng giữ ấm. Nhờ đặc tính này, gấm thường được dùng may áo choàng, váy lễ phục trong những dịp đặc biệt, vừa tạo cảm giác ấm áp vừa giữ được sự sang trọng cho người mặc.
• An toàn và thân thiện: Được dệt từ sợi tự nhiên và nhuộm bằng quy trình thủ công, gấm an toàn cho sức khỏe, kể cả với làn da nhạy cảm như trẻ nhỏ. Quá trình trồng dâu nuôi tằm, dệt và nhuộm vải hầu như không sử dụng hóa chất độc hại, góp phần bảo vệ môi trường và duy trì sự cân bằng sinh thái

Vải gấm có nhiều hoa văn tinh xảo và độc đáo (Nguồn: Internet)

5. Các loại vải gấm phổ biến trên thị trường 

Hiện nay, trên thị trường có nhiều dòng gấm, mỗi loại mang một giá trị sử dụng khác nhau. 

5.1. Gấm tơ tằm 

Vải gấm tơ tằm được hình thành từ sợi tơ thiên nhiên kết hợp cùng một số loại sợi khác, tạo nên bề mặt có hoa văn nổi rõ. Sợi tơ tằm vốn được khai thác từ kén của loài tằm, nổi bật bởi độ bền chắc, sự mềm mượt và ánh sáng đặc trưng.  

Vải gấm tơ tằm là loại vải cao cấp được dệt từ sợi tơ tằm tự nhiên (Nguồn: Internet)

5.2. Gấm cotton

Vải gấm Cotton được tạo nên từ sự pha trộn giữa sợi tơ tằm và sợi bông. Nhờ vậy, nó vừa thừa hưởng khả năng thấm hút mồ hôi, thoáng khí của cotton, vừa mang nét óng ả và sang trọng đặc trưng của tơ tằm. Chính sự kết hợp này giúp chất liệu trở nên lý tưởng trong điều kiện khí hậu nóng ẩm. 

5.3. Gấm nhân tạo 

Được sản xuất từ sợi tổng hợp, loại gấm này có chi phí thấp và khả năng sản xuất hàng loạt. Tuy không sang trọng bằng gấm tơ tằm, nhưng gấm nhân tạo lại phổ biến nhờ độ bền và tính ứng dụng cao. 

5.4. Gấm hoa nổi 

Gấm hoa nổi được nhận diện qua những họa tiết được dệt thành hình nổi bật trên bề mặt vải. Kiểu thiết kế này không chỉ tạo chiều sâu mà còn làm tăng giá trị thẩm mỹ, giúp chất liệu mang nét sang trọng và giàu tính nghệ thuật. 

Vải gấm hoa nổi thường thấy trong trang phục áo dài (Nguồn: Internet) 

5.5. Vải gấm trơn

Trong số các loại gấm, gấm trơn là chất liệu khá phổ biến. Dù không có hoa văn cầu kỳ, bề mặt nhẵn mịn của gấm trơn vẫn đem lại cảm giác tinh tế, sang trọng. Ngoài ra, độ bền cao cũng là ưu điểm khiến dòng vải này được sử dụng rộng rãi. 

5.6. Vải gấm cứng 

Loại gấm này được dệt với quy trình đơn giản hơn so với gấm trơn. Tuy thiết kế mộc mạc, không quá bóng bẩy, nhưng gấm cứng lại có nét đặc trưng riêng, thích hợp cho những ai yêu thích sự giản dị và bền chắc. 

5.7. Vải gấm trắng 

Gấm trắng nổi bật nhờ bề mặt sáng bóng và mềm mại, mang đến vẻ thanh thoát, thuần khiết. Đây là lựa chọn được nhiều người ưu tiên trong các dòng gấm, bởi tính ứng dụng cao và khả năng tôn lên sự trang nhã của người mặc. 

Vải gấm màu trắng thường được ứng dụng trong áo dài học sinh (Nguồn: Internet)

6. Ứng dụng của vải gấm trong đời sống

Ngày nay, vải gấm được khai thác trong nhiều lĩnh vực khác nhau. Sự kết hợp giữa vẻ đẹp sang trọng, hoa văn tinh xảo và màu sắc rực rỡ đã giúp chất liệu này trở thành lựa chọn được ưa chuộng. 

6.1. Váy và đầm dự tiệc 

Các nhà thiết kế thường chọn vải gấm để sáng tạo nên những mẫu váy và đầm tinh tế. Với đặc trưng sang trọng, kiểu dáng đa dạng và phù hợp cho nhiều lứa tuổi, các thiết kế này luôn giúp người mặc tỏa sáng tại các buổi tiệc quan trọng. 

6.2. Áo dài truyền thống và cách tân

Từ những mẫu áo dài cổ điển cho đến phiên bản hiện đại tối giản hơn, vải gấm luôn là chất liệu được yêu thích. Nhờ sự phong phú về hoa văn và màu sắc, áo dài gấm vừa giữ gìn nét truyền thống, vừa mang hơi thở đương đại.

>> Xem thêm: 20+ Mẫu Sườn Xám Cách Tân Hiện Đại Đẹp Thu Hút Nhất 2025

Vải gấm xuất hiện rất nhiều trong các trang phục áo dài truyền thống (Nguồn: Internet)

6.2. Trang phục thường ngày 

Bên cạnh việc dành cho dịp đặc biệt, gấm còn xuất hiện trong quần áo thường nhật. Những bộ bà ba hay trang phục cho cả người lớn và trẻ nhỏ đều được may bằng gấm, mang lại sự thoải mái và điểm nhấn độc đáo cho phong cách hàng ngày. 

6.3. Đồ thủ công mỹ nghệ 

Gấm được ứng dụng rộng rãi trong chế tác túi xách, khăn trải bàn, hộp quà hay nhiều sản phẩm thủ công khác. Những món đồ này vừa có giá trị sử dụng, vừa thể hiện tính nghệ thuật và sự sáng tạo. 

6.4. Trang trí nội thất

Nhiều gia đình lựa chọn vải gấm để may rèm cửa, bộ drap giường, vỏ gối hoặc bọc ghế. Chất liệu này có độ bền đẹp, đồng thời giúp không gian sống trở nên ấm cúng và sang trọng hơn. 

Vải gấm hiện nay còn được ứng dụng trong đồ trang trí nội thất phòng ngủ (Nguồn: Internet)

7. Mẹo bảo quản vải gấm bền đẹp 

Do có cấu trúc sợi đặc thù, gấm đòi hỏi cách chăm sóc riêng biệt thay vì áp dụng chung như các loại vải khác. Dưới đây là một số mẹo bảo quản vải gấm bền lâu: 

• Giặt tay thay vì dùng máy: Hãy vệ sinh vải gấm bằng tay, hạn chế chà xát mạnh để tránh ảnh hưởng đến bề mặt và độ bền của sợi vải. 

• Chọn chất tẩy rửa dịu nhẹ: Ưu tiên bột giặt có độ pH trung tính, đồng thời tránh các sản phẩm chứa clo hoặc chất tẩy mạnh dễ làm hư hại vải. 

• Kiểm soát nhiệt độ nước: Giặt ở mức 30°C là phù hợp; nước quá nóng có thể làm mất độ bóng, còn nước quá lạnh dễ gây hiện tượng co rút. 

• Phơi ở nơi thoáng mát: Treo vải gấm tại khu vực có gió và ánh sáng tự nhiên để hạn chế ẩm mốc, đồng thời giúp vải khô đều. 

Trên đây là những thông tin giúp bạn hiểu rõ về chất liệu vải gấm là gì, đặc điểm nổi bật cùng ứng dụng phổ biến hiện nay. Từ y phục cung đình xưa đến trang phục hiện đại, gấm luôn giữ vị trí đặc biệt nhờ sự sang trọng và giá trị thẩm mỹ vượt trội. Bên cạnh đó, đừng quên ghé ngay Routine để khám phá những bộ sưu tập thời trang chất lượng, thiết kế hiện đại, hợp xu hướng nhé!